Z umową o dożywocie najczęściej spotykamy się w kontekście nieruchomości posiadanych przez seniorów. Co warto wiedzieć o nieruchomościach z dożywociem?
Umową o dożywocie nazywamy rodzaj umowy, który jest opisany w Kodeksie cywilnym. To umowa dokonująca przeniesienia własności nieruchomości, która zawiera także elementy służebności.
Dożywocie oznacza, że dotychczasowy właściciel nieruchomości (dożywotnik) zobowiązuje się do przeniesienia własności tej nieruchomości na inną osobę, przy czym osoba ta musi zapewnić dotychczasowemu właścicielowi dożywotnie utrzymanie.
Umowa dożywocia spisywana jest jako umowa notarialna – odpowiedni zapis powinien wówczas znaleźć się w księdze wieczystej nieruchomości, na której ciąży dożywocie.
Umowa o dożywocie nie jest uwzględniana w przypadku ustalania prawa do zachowku. Wobec tego spadkobiercy nie mogą wtedy żądać dla siebie zachowku od wartości nieruchomości uzyskanej na drodze dożywocia.
Dożywocie jako prawo majątkowe osobiste jest niezbywalne i nie może podlegać dziedziczeniu. Wygasa w momencie śmierci dożywotnika.
Istnieją wyjątkowe przypadki, gdy umowa dożywocia może być rozwiązana drogą sądową. To możliwe w sytuacji, gdy pomiędzy stronami umowy zaszły stosunki, które nie mogą być podstawą do dalszego wymagania pomiędzy nimi pozostawania w bezpośredniej styczności.
Żądanie rozwiązania umowy o dożywocie może wysunąć każda ze stron.
Innym przypadkiem jest żądanie uznania umowy o dożywocie za bezskuteczną – dotyczy to przede wszystkim sytuacji, gdy na dożywotniku ciążył ustawowy obowiązek alimentacyjny.
Nieruchomość, na której ciąży prawo dożywocia, jest nieruchomością z tak zwaną wadą prawną. Jej sprzedaż może być utrudniona, ponieważ w tym przypadku na nowego nabywcę przechodzi prawo dożywocia.
Nowy nabywca musi wtedy zapewnić dożywotnikowi odpowiednie utrzymanie dożywotnie. Nabywca nie wie przy tym, jak długo dożywotnik będzie żył, dlatego też tego rodzaju transakcja może być dla niego ryzykowna.
Nie oznacza to jednak, że sprzedaż nieruchomości z dożywociem nie jest możliwa. Odkupowaniem takich właśnie nieruchomości zajmują się obecnie głównie skupy nieruchomości, które posiadają w tym duże doświadczenie. Skupy oferują zapłatę od ręki – bez potrzeby długiego czekania na zainteresowanego zakupem.
W przypadku sprzedaży nieruchomości obciążonej dożywociem nie ma potrzeby uzyskania pozwolenia i informowania dożywotnika o transakcji.
