Od 2016 roku obowiązują nowe prawa dotyczące obrotu nieruchomościami rolnymi. Co uległo zmianie?

Nowa ustawa wprowadzająca ograniczenia w obrocie ziemią rolną, czyli Ustawa z 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw, która wchodzi w życie w dniu 30 kwietnia 2016 r., przyniosła szereg zmian.

• Nieruchomość rolna
• Nowe zasady sprzedaży nieruchomości rolnych

Nieruchomość rolna

Pod pojęciem takim jak nieruchomość rolna według Kodeksu cywilnego znajduje się taka nieruchomość, która jest albo też może być używana do prowadzenia działalności wytwórczej w branży rolniczej w ramach produkcji zwierzęcej lub roślinnej.

Nieruchomościami rolnymi nazywa się również nieruchomości stosowane w produkcji ogrodniczej, sadowniczej, rybnej.

Nowe zasady sprzedaży nieruchomości rolnych

Od dnia 30 kwietnia 2016 roku obowiązują nowe zasady sprzedaży nieruchomości rolnych,  w tym gruntów rolnych.

Ustawa z 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw została wprowadzona przede wszystkim w związku z zakończeniem obowiązywania okresu ochronnego na zakup nieruchomości rolnych przez cudzoziemców.

Główne cele ustawy to:

• wzmocnienie ochrony ziemi rolniczej
• zabezpieczenie przed wykupem spekulacyjnym
• zapobieganie znacznym podwyżkom cen nieruchomości rolnych
• poprawa sytuacji polskich rolników

Zgodnie z nowymi przepisami, zbycie nieruchomości rolnej wymaga spełnienia określonych warunków.

Osoby, które nie są rolnikami, mogą zakupić tylko niezabudowane działki rolne o powierzchni mniejszej niż 0,3 hektara, a także zabudowane działki rolne (z budynkiem mieszkalnym, gospodarczym) o powierzchni poniżej 0,5 hektara.

Niezabudowane działki rolne o powierzchni 0,3-0,5 hektara może kupić tylko rolnik indywidualny lub inne uprawnione podmioty.

Jeśli przedmiotem transakcji ma być działka rolna o powierzchni przekraczającej 0,3 hektara lub 0,5 hektara wtedy, gdy jest ona zabudowana, wówczas sprzedaż możliwa jest tylko wtedy, gdy odpowiednią decyzję wyda prezes Agencji Nieruchomości Rolnych.

Nowe przepisy wprowadzają prawo do pierwokupu – może skorzystać z niego dotychczasowy dzierżawca nieruchomości, a w następnej kolejności Agencja Nieruchomości Rolnych.

Dla nieruchomości rolnych powyżej 1 hektara prawo pierwokupu mają dzierżawcy pod warunkiem, że:

• umowa dzierżawy jest wykonana na piśmie z datą pewną
• wykonanie umowy trwa nieprzerwanie od 3 lat
• nabywana nieruchomość będzie częścią gospodarstwa rodzinnego należącego do dzierżawcy

Prawo do pierwokupu nie obowiązuje w przypadkach takich jak:

• nieruchomość chce zakupić osoba bliska zbywcy
• nieruchomość kupuje samorząd terytorialny
• nieruchomość nabywa Skarb Państwa
• nieruchomość rolna jest już w czymś posiadaniu na mocy dziedziczenia ustawowego, dziedziczenia przez rolnika indywidualnego lub też jako efekt zapisu windykacyjnego

Rozwiązaniem jest w tym przypadku skupowanie mniejszych działek sąsiadujących ze sobą, aby stworzyć większą nieruchomość po ich połączeniu.